Zo vangt Charles De Coster in 1867 zijn meesterlijke legende van Tijl Uilenspiegel aan. Onder zijn pen wordt Uilenspiegel het symbool van de Vlaamse volksziel. Samen met Nele en Lamme Goedzak zwerft de ontembare geus en fratsenmaker doorheen Vlaamse velden en beemden.
Verrassend genoeg is de oorspronkelijke Uilenspiegel een totaal andere verschijning. De Nederduitse Dil Ulenspiegel ontstond omstreeks 1500 in het brein van de stadsschrijver Hermann Bote. Dil Ulenspiegel is een brutale schurk, die de regels van de opkomende burgerij systematisch met voeten treedt en de wereld op zijn kop zet. Met deze figuur wil de sociaal-conservatieve Bote een waarschuwende spiegel voorhouden: doe niet als Uilenspiegel!
Het werk van Bote wordt gedrukt in Straatsburg. Het raakt via Antwerpen en de Nederlandse bewerking verspreid over heel Europa. De prozadruk kent een geweldig succes: het werk wordt vrijwel ononderbroken herdrukt. De scherpe kanten van de duivelse schalk worden afgevlakt tot schelmenstreken van een guitige grappenmaker.
Met de roman van De Coster, La Légende d’Ulenspiegel, 1867, beleeft de figuur een nieuwe jeugd. De eeuwenoude traditie ondergaat een aardverschuiving. Tijl wordt de opposant van de fanatieke Spaanse koning Filips II en duikt op in de frontlinie van de Nederlandse opstand.
Al dan niet geïnspireerd door De Coster wordt hij van dan af voor de meest uiteenlopende karren gespannen: hij wordt zowel een kritische individualist als een strijdend proletariër, zowel een vertegenwoordiger van het ‘Herrenvolk’ als een verzetsheld tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij wordt het hoofdpersonage van kinder- en jeugdverhalen, de vedette van stripverhalen, de held van films, theaterstukken, musicals, oratoria en liederen.
Telkens hij verschijnt, gebeurt er iets: hij zet de boel op stelten, draait de wereld ondersteboven, toont ons in zijn spiegel ons ware doen en laten.
Educatief Pakket
"Uilenspiegelmuseum. Educatief pakket, hoogste graden lager onderwijs."
Het Uilenspiegelmuseum biedt een gratis educatief pakket aan, bestemd voor de leerlingen uit het vierde, vijfde en zesde studiejaar van het lager onderwijs.
Het pakket omvat een inleidende tekst over de figuur van Tijl Uilenspiegel, met daarnaast verschillende activiteiten.
Een aantal van de vele activiteiten kan men al in de klas oplossen. Sommige activiteiten gaan in Damme door, zoals de museumspeurtocht of de wandelzoektocht. De klas kan ook werken in het creatief atelier van Huyse de Grote Sterre, waar het museum is ondergebracht.
In het pakket zitten opdrachten rond taal, wiskunde en plastische opvoeding. De oefeningen kunnen in iedere les gebruikt worden. Zo blijft men rond Uilenspiegel werken, terwijl toch de noodzakelijke leerstof bijgebracht wordt.
Geïntegreerd lessenpakket.
Voor de laatste jaren van het middelbaar onderwijs is er de zoektocht "Uilenspiegel, de wereld op zijn kop."
Museum Vertel Wandeling
Voor kinderen tot 12 jaar.
Op zoek naar inspiratie voor een onvergetelijke namiddag met de kinderen? Dan is onze MuseumVertelWandeling iets voor jou! bij de start van het bezoek aan het Uilenspiegelmuseum maken de kinderen hun eigen toegangskaartje. Daarna ontdekken ze met een verteller/gids alle avonturen van Tijl Uilenspiegel. Door het luisteren naar deze verhalen krijgen de kinderen ongetwijfeld inspiratie, als afsluiter kunnen ze dan ook een leuke tekening maken.
De vertelwandeling in het Uilenspiegelmuseum is er voor groepen tot 25 kinderen.
Een gids kost € 75,00 voor een gidsbeurt van 2 uur.
Toegang museum: € 1,50 per kind.
Uilenspiegel-schattenjacht
Te koop aan € 0,50. Deze brochure met doe-opdrachten over het museum en over Damme is bedoeld voor kinderen vanaf 8 jaar. Er wacht een kleine beloning als je de sleutel van de schatkist vindt.
Zoektocht Damme
Keer samen met Suske en Wiske terug in de tijd: geschiedenis en Damme verkennen op een speelse manier. En, misschien kom je Tijl Uilenspiegel ook wel tegen?
Wie meer wil te weten komen over de fratsen en grollen van Tijl Uilenspiegel, kennis wil maken met zijn internationale klonen en de cultuurhistorische context wil begrijpen waar deze figuur ontstond, rept zich naar het Uilenspiegelmuseum.
Zoektocht 'Word een Uilenspiegel en vind de Drie!'
Op deze zoek- en doetocht moet je bewijzen dat je net als Uilenspiegel slim en wijs bent, dat je een goed evenwicht hebt en dat je handig en opmerkzaam bent. Hoe kan je dit doen? Ga op pad! Word een Uilenspiegel, verzamel de cijfers van het slot en vind 'de Drie'
prijs: 12,00/zoektocht (incl. bezoek aan museum en toren kerk)
doelgroep: gezinnen met kinderen van 6 tot 12 jaar.
beschikbaarheid: van april tot einde september
Zoektocht 'Uilenspiegel, de wereld op zijn kop'.
Op deze zoektocht krijg je de opdracht om het echte gezicht van Uilenspiegel te doorgronden
prijs: gratis
doelgroep: jongeren uit de 3de graad middelbaar onderwijs
